ผศ.ดร.ศศิธร ใบผ่อง หัวหน้าศูนย์บริการธุรกิจอุตสาหกรรมเกษตร คณะอุตสาหกรรมเกษตรมหาวิทยาลัยเชียงใหม่ แนะ ผู้บริโภคซื้ออาหารจากแหล่งจำหน่ายมีมาตรฐาน หลีกเลี่ยงกินของดิบ หรือสุกๆดิบๆ พร้อมย้ำ การรับประทานอาหารปรุงสุกมีความปลอดภัยต่อผู้บริโภค เนื่องจากความร้อนช่วยฆ่าเชื้อโรคต่างๆที่อาจก่ออันตรายต่อร่างกายได้ พร้อมแนะนำผู้บริโภคปฏิบัติตาม 5 หลักการสู่อาหารปลอดภัย
อาหารคือ 1 ในปัจจัย 4 ที่มีความสำคัญต่อร่างกาย หากอาหารที่เรารับประทานเข้าไปไม่ปลอดภัย จะส่งผลเสียต่อสุขภาพของผู้บริโภค ปัจจุบัน การเจ็บป่วยจากการรับประทานอาหารที่ไม่ถูกสุขลักษณะนับเป็นปัญหาที่รุนแรงขึ้นเรื่อยๆ
ที่ผ่านมามีการรายงานข่าวเกี่ยวกับการรับประทานเนื้อหมูที่ไม่สุก หรือสุกๆดิบๆ ส่งผลให้เกิดโรคติดเชื้อสเตรปโตคอคคัส ซูอิส หรือไข้หูดับ ซึ่งมักจะเห็นข่าวลักษณะนี้ทุกปี อีกเมนูสุดฮิตคือกุ้งแช่น้ำปลา ซึ่งบางร้านอาหารใช้กุ้งน้ำจืดจึงมีความเสี่ยงทำให้เกิดพยาธิปอดหนูได้ และยังมีโรคอื่นๆ ที่พบบ่อย ได้แก่ โรคอุจจาระร่วง โรคอหิวาตกโรค โรคบิด อาหารเป็นพิษ โรคตับอักเสบ เป็นต้น
นอกจากนี้ ยังมีเชื้อแบคทีเรียหรือเชื้อไวรัสต่างๆที่อาจปนเปื้อนในวัตถุดิบอาหารสด ซึ่งเราสามารถตัดวงจรการเกิดโรคได้ด้วยการเลือกซื้อจากแหล่งจำหน่ายที่ได้มาตรฐาน ทำความสะอาดวัตถุดิบและปรุงอาหารให้สุกทุกครั้ง แต่โดยส่วนใหญ่หลายคนมักละเลยในประเด็นนี้ จึงทำให้เกิดอันตรายต่อร่างกายจนอาจถึงขั้นเสียชีวิต
ผศ.ดร.ศศิธร แนะแนวทางที่ผู้บริโภคสามารถปฏิบัติตามหลักการสู่อาหารปลอดภัย 5 ประการ (The Five Keys to Safer Food) ขององค์การอนามัยโลก (The World Health Organization : WHO) เพื่อสุขอนามัยที่ดี มีรายละเอียด ดังนี้
- การรักษาความสะอาด ล้างมือสม่ำเสมอ
- แยกอาหารที่ปรุงสุกกับอาหารสด เช่น แยกเนื้อสดจากอาหารประเภทอื่น แยกอุปกรณ์ภาชนะในการประกอบอาหาร ไม่เก็บอาหารปรุงสุกและอาหารสดรวมกัน
- ปรุงอาหารให้สุกในอุณหภูมิไม่ต่ำกว่า 70 องศาเซลเซียสเป็นเวลา 30 นาที โดยเฉพาะเนื้อสัตว์ ไข่และอาหารทะเล เพื่อเป็นการทำลายเชื้อโรคต่างๆ
- เก็บอาหารในอุณหภูมิที่เหมาะสม เช่น อาหารที่ปรุงแล้วและอาหารที่เน่าเสียเก็บไว้ในตู้เย็นอุณหภูมิต่ำกว่า 5 องศาเซลเซียส อุ่นอาหารทุกครั้งก่อนรับประทาน ไม่เก็บอาหารไว้นานเกินไป และไม่ควรละลายอาหารแช่แข็งในอุณหภูมิห้อง
- ใช้น้ำและวัตถุดิบที่สะอาด ปลอดเชื้อในการปรุงอาหาร รวมถึงล้างผักและผลไม้เพื่อให้มั่นใจว่าปราศจากสารพิษ
อย่างไรก็ดี ผู้บริโภคควรตระหนักว่าความปลอดภัยจะเกิดขึ้นได้นั้นต้องเริ่มจากตัวเรา ต้องใส่ใจเลือกรับประทานอาหารที่มีคุณภาพ มีมาตรฐาน อ่านฉลากให้ละเอียดก่อนซื้อ ผลิตภัณฑ์ได้รับการรับรองจากสำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา (อย.) เพื่อให้มั่นใจได้ว่าปลอดภัย ขณะเดียวกัน ผู้ประกอบการ ผู้ขาย ต้องมีความรับผิดชอบในการปฏิบัติงาน การผลิตซึ่งต้องเป็นไปตามกฎระเบียบอย่างเคร่งครัด